1- گروه محیط زیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، ایران 2- گروه محیط زیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، ایران ، cheraghi_md@yahoo.com
چکیده: (4423 مشاهده)
مقدمه:هدف اصلی صنایع پتروشیمی تولید فرآورده های پتروشیمی و شیمیایی و فرآورده های فرعی از نفت و مشتقات نفتی و گاز طبیعی است که با توجه به فعالیت ها و فرآیندهایی که در آن صورت می گیرد دارای پتانسیل ایجاد آثار سوء بر محیط زیست می باشند. در این پژوهش سعی بر این شده است که با استفاده از روش های ANP و TOPSIS، ریسک های زیست محیطی شرکت پتروشیمی ایلام ارزیابی شود و با پیشنهاد اقدامات مدیریتی مناسب جهت کاهش اثرات ریسک ها از بروز حوادث متعدد در فرآیندها جلوگیری به عمل آید. مواد و روش ها:در ابتدا خطرات بالقوه و ریسک های موجود در مجتمع پتروشیمی ایلام، از طریق بازدید میدانی و به کمک مصاحبه با کارشناسان فنی پروژه، شناسایی شد و در قالب پرسش نامه هایی توسط 20 نفر از کارشناسان شرکت پتروشیمی و اداره کل حفاظت محیط زیست تکمیل گردید که باعث مشخص شدن ریسک های شاخص شد و در محیط های فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی- فرهنگی تفکیک گردید. در ادامه با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه ای(ANP) و آنالیزهای انجام شده به وسیله نرم افزار Super Decision، وزن های مرتبــط با شاخص ها مشخص شد. سپس وزن های به دست آمده برای ریسک های شناسایی شده توسط روش TOPSIS اولویت بندی شد و ریسک های بحرانی مشخص گردید. در ادامه راهکارهایی در جهت کنترل و حذف ریسک ها پیشنهاد شد. یافته های پژوهش:بر اساس آنالیزهای انجام شده در محیط فیزیکوشیمیایی، ریسک آلودگی هوا با میزان 972/0، در محیط بیولوژیکی ریسک کاهش کیفیت آب منطقه با میزان 883/0 و در محیط اقتصادی-اجتماعی- فرهنگی ریسک به خطر افتادن سلامت عمومی منطقه با میزان 679/0 بالاترین امتیاز ریسک را کسب کردهاند. بحث و نتیجه گیری:نتایج نشان داد که مهم ترین ریسک های پتروشیمی مورد مطالعه، آلودگی هوا، کاهش کیفیت آب و به خطر افتادن سلامت عمومی منطــقه است. بنا بر این به منظور کاهش یا حذف خطرات و عوامل به وجود آورنده ریسک های محیط زیستی پیشنـــهاد می شود دوره های بازرسی و پایش، متناسب با ریسک های شناسایی شده، جزء مهم ترین اهداف برنامه های مدیریتی قرار گیرد.
Johari Z, Cheraghi M, Sobhan Ardakani S. Environmental Risk Assessment of Ilam Petrochemical Company Using Analytical Network Analysis and the Technique
for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution Methods in 2016
. J. Ilam Uni. Med. Sci. 2019; 26 (5) :79-88 URL: http://sjimu.medilam.ac.ir/article-1-4791-fa.html
جوهری زهرا، چراغی مهرداد، سبحان اردکانی سهیل. ارزیابی ریسک زیست محیطی شرکت پتروشیمی ایلام با استفاده از روش های TOPSIS وANP در سال 1395
. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 1397; 26 (5) :79-88
