مقدمه: امروزه، خطرات بالقوه وجود فلزات سنگین سمی در محیط زیست برای سلامتی بشر به خوبی شناخته شده است. کادمیوم یکی از مهم ترین فلزات سنگین است که وجود آن در محیط های آبی نگرانی های بسیاری را به دلیل سمیت بالا در غلظت های پایین و قابلیت تجمع در بافت های زنده ایجاد کرده است. روش های مختلفی برای حذف فلزات سنگین مطالعه شده اما استفاده از جاذب های ارزان قیمت برای حذف این فلزات در سال های اخیر توسط پژوهشگران مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق حذف فلز کادمیوم توسط زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت مورد بررسی قرار گرفته است.
مواد و روش ها: آزمایشات به صورت ناپیوسته با زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت انجام گردیده است. برای تعیین ویژگی های زئولیت از میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM) و دستگاه پراش نگار اشعه(XRD) X استفاده شده است. تاثیر پارامترهای PH(۲،۴،۶،۸،۱۰)، زمان تماس(۳۰،۶۰،۹۰،۱۲۰،۱۵۰دقیقه)، مقدار جاذب(۲/۰،۵/۰،۸/۰،۱،۲ گرم) و غلظت یون فلزی(۱۰،۵۰،۱۰۰ میلی گرم بر لیتر) بر کارایی حذف کادمیوم و ایزوترم جذب مورد بررسی قرار گرفته اند.
یافته های پژوهش: بر اساس نتایج به دست آمده از فرآیند جذب کادمیوم، pHبهینه برابر ۶ با راندمان حذف ۳/۸۳ درصد و زمان تعادل ۹۰ دقیقه با راندمان حذف ۱/۹۳ درصد به دست آمده است. همان طور که انتظار می رفت مقدار کادمیوم جذب شده با افزایش غلظت کادمیوم، کاهش یافت. از بین دو مدل ایزوترم لانگمویر و فروندلیچ، مدل لانگمویر، a.
بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داده است که زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت می تواند به عنوان یک جاذب کارآمد و ارزان جهت حذف کادمیوم از محیط های آبی به کار رود.