مقدمه: سردرد پس از سوراخ شدن سخت شامه(PDPH) یکی از عوارض مهم بعد از انجام بی حسی اسپاینال به خصوص در خانم های باردار می باشد. جهت درمان این عارضه می توان از گلوکورتیکوئیدهایی مانند دگزامتازون استفاده کرد. هدف از انجام این مطالعه استفاده از دگزامتازون وریدی در پیش گیری از ایجاد PDPH می باشد.
مواد و روش ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور می باشد که بر روی 246 خانم باردار کاندید سزارین تحت بی حسی اسپاینال انجام شده است. بیماران بر حسب تعداد دفعات پانکچر(یک، دو و بیش از دو) و نیز دریافت یا عدم دریافت 8 میلی گرم دگزامتازون وریدی به 6 گروه مساوی 41 نفری تقسیم شدند. همه بیماران با سوزن کوئینکه شماره 25 تحت بی حسی اسپاینال با تزریق 75 میلی گرم لیدوکائین 5 درصد قرار گرفتند. سپس اطلاعاتی مانند سن، سابقه جراحی، بی حسی اسپاینال و سردرد قبلی وجود سردرد اخیر پس از اسپاینال، زمان شروع، طول مدت آن و علائم حیاتی بیمار ثبت شد. در نهایت اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS آنالیز شد.
یافته های پژوهش: از مجموع 246 بیمار 44 بیمار(9/17 درصد) دچار سردرد شدند. که این عارضه در بیمارانی که دگزامتازون دریافت کرده بودند 2/12 درصد و در گروه بدون دگزامتازون 6/23 درصد بود،(P≤0/030). هم چنین فراوانی نسبی هیپوتانسیون حین عمل در بیماران گروه دگزامتازون و بدون دگزامتازون به ترتیب 4/63 درصد و 4/76 درصد بود.(P≤0/037)
بحث و نتیجه گیری: تجویز دگزامتازون وریدی به صورت پروفیلاکتیک میزان بروز سردرد پس از اسپاینال و هیپوتانسیون حین عمل را کاهش داده است. لذا می توان استفاده از این دارو را به ویژه در افراد مستعد بروز سر درد توصیه نمود.
Manuchehrian N, Arjomandi M, Bakhshaeu M, Hajian P, Alipur N, Farhanchi A. Efficacy of Prophylactic Intravenous Dexamethasone in. J. Ilam Uni. Med. Sci. 2012; 19 (4) :1-11 URL: http://sjimu.medilam.ac.ir/article-1-564-fa.html
منوچهریان ناهید، ارجمندی معزز، بخشایی محمدحسین، حاجیان پوران، علیپور نسیم، فرهانچی افشین. بررسی تأثیر دگزامتازون وریدی پروفیلاکتیک در پیش گیری از سردرد پس از بی حسی اسپاینال در اعمال جراحی سزارین و مقایسه آن با گروه شاهد. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 1390; 19 (4) :1-11