1- گروه هسته ای، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد، یزد، ایران 2- پژوهشکده کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی، تهران، ایران ، p_shirmardi@aut.ac.ir
چکیده: (4861 مشاهده)
مقدمه: پروتوندرمانی یک روش درمان برای انواع تومورها از جمله تومور مغزی است. مهم ترین ویژگی پرتوهای پر انرژی پروتون تخلیهی انرژی به صورت منحنی براگ و امکان ایجاد قله براگ پهن شده، به منظور پوشش دهی کامل تومور است. هدف از این مطالعه پوشش دهی سه بعدی یک تومور مغزی با استفاده از موادی که انرژی را تغییر میدهند، میباشد به طوری که بافت سالم مغز حداقل تابش را دریافت کند. مواد و روشها: در این مطالعه توموری کروی به شعاع یک سانتی متر داخل مغز در نظر گرفته شد. باریکه پروتون با انرژی MeV 5/86فانتوم سر اشنایدر (Snyder head phantom) را تحت تابش قرار داد. از چرخهای تعدیل گر و جبران کننده برد از جنس PMMA به ترتیب برای پوشش دهی طولی و پوشش دهی جانبی تومور استفاده شد. شبیه سازیها با استفاده از کد GEANT4 انجام شده است. یافتههای پژوهش: با استفاده از چرخ تعدیل گر تومور از لحاظ طولی پوشش داده میشود و قله براگ پهن شده ایجاد میشود. از لحاظ جانبی علاوه بر تومور قسمتهایی از بافت سالم مغز نیز تحت تابش قرار میگیرند. با وجود چرخ جبرانکننده برد، پوشش دهی سه بعدی تومور انجام میشود. شار و دز جذبی ذرات ثانویه ی تولید شده از بر هم کنشهای هسته ای پروتونها با عناصر موجود در سر، در حضور چرخ تعدیل گر و چرخ جبران کننده در مقایسه با پروتونها مقادیر کمی دارند. بحث و نتیجهگیری: با استفاده از چرخ تعدیل گر و چرخ جبران کننده برد میتوان تومور را به طور دقیق در سه بعد تحت تابش قرار داد بهطوری که کمترین آسیب به بافتهای مجاور وارد شود. نتایج نشان میدهند که بیش از 99% دز کل ناشی از ذرات ثانویه و پروتونها توسط تومور جذب میشود.
Hashemi Z, Tatari M, Shirmardi S P. Effects of the Modulator Wheel and Range Compensator Wheel for 3-Dimentional Coverage Target in the Proton Therapy of the Brain Tumors Using Geant4 Code. J. Ilam Uni. Med. Sci. 2017; 25 (3) :73-82 URL: http://sjimu.medilam.ac.ir/article-1-3967-fa.html
هاشمی زهرا، تاتاری منصوره، شیرمردی سید پژمان. اثر چرخ تعدیلگر و چرخ جبرانکننده برد برای پوشش دهی سه بعدی هدف در پروتون درمانی تومورهای مغزی با استفاده از کد GEANT4. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 1396; 25 (3) :73-82