مقدمه: گل­ همیشه بهار از خانواده کاسنیان است که از آن در درمان اختلالات پوستی، درد و نیز به عنــــوان باکتری­کش، ضد عفونی کننده و ضد التهاب استفاده شده است. در این مطالعه اثر کشندگی گل مزبور با غلظت­های مختلف بر پروماستیگوت­های لیشمانیاماژور در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد.

  مواد و روش ها: در ابتدا گل­های خشک و خرد شده این گیاه با خیساندن در الکل 80% عصاره­گیری شدند و با استفاده از دستگاه تبخیر، الکل آن تبخیر شد. غلظت های مختلف عصاره( µg/ml 500، µg/ml 250، µg/ml 125، µg/ml 5/62) در آزمایشگاه تهیه و تعداد 000/50 پروماستیگوت در هر چاهک پلیت 96 خانه­ای کشت داده شد؛ سپس 100 میکرولیتر از عصاره به هر چاهک اضافه گردید و به مدت سه روز در دمای 24 درجه انکوبه شد. تعداد انگل­ها در هر چاهک بعد از 24، 48 و 72 ساعت با لام نئوبار شمارش و از محیط کشت RP بدون عصاره به عنوان شاهد استفاده گردید.

  یافته­های پژوهش: نتایج نشان داد که عصاره مزبور در غلظت µg/ml 500 تمام انگل­­ها را کشته و غلظت­های کم تر، فعالیت ضد لیشمانیایی وابسته به دوز نشان دادند که IC50 پـــس از 24 ساعت در عصاره الکلی و آبی به ترتــیب µg/ml 170 و µg/ml 215 به دست آمد. تعداد پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور در شاهد در 72،48،24 ساعت به ترتیب افزایش یافت.

  بحث و نتیجه­گیری: براساس نتایج مطالعه کنونی، عصاره گل همیشه بهار اثر لیشمانیا­کشی خوبی دارد و احتمالاً می­تواند در درمان لیشمانیوز به کار رود.