مقدمه: اشریشیاکلی شایع­ ترین عامل عفونت­ های ادراری می ­باشد. یکی از مکانیسم ­های مقاومت در برابر آنتی­ بیو­تیک ­های بتالاکتام، تولید آنزیم­ های بتالاکتاماز است. از جمله بتالاکتامازها، بتالاکتامازهای حاصل از ژن­ های TEM، PER و VEB در این باکتری را می ­توان نام برد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی فراوانی ژن­ های مذکور درسویه ­های اشریشیاکلی مولد بتالاکتامازهای وسیع الطیف جدا شده از عفونت­ های ادراری در شهر ایلام است.

مواد و روش­ ها: تعداد 100 سویه باکتری اشریشیاکلی از نمونه­ های ادراری جداسازی و با تست­ های بیوشیمیای شناسایی گردید. سپس حساسیت آنتی ­بیوتیکی سویه­ های شناسایی شده با روش انتشار دیسک تعیین شد. در نهایت با تست دیسک ترکیبی سویه­ های مولد بتالاکتامازی مشخص و MIC این سویه ­ها نسبت به آنتی ­بیوتیک سفتازیدیم و سفوتاکسیم به روش Microbroth dilution تعیین شد. جهت بررسی حضور ژن­ های blaPER، blaVEB وblaTEM  از روش PCR با پرایمرهای اختصاصی استفاده گردید.

یافته­ های پژوهش: نتایج تست ترکیبی نشان داد که 40 سویه(40 درصد) تولیدکننده ESBL بودند. از بین 40 سویه تولیدکننده بتالاکتاماز، MIC برای سفتازیدیم در رقت 16، 18 نمونه، رقت 32، 9 نمونه، رقت64، 16 نمونه، رقت 128، 1 نمونه، رقت 256، 2 نمونه گزارش شد.MIC  برای سفوتاکسیم در رقت 16، 13 نمونه، رقت 32، 9 نمونه، رقت 64، 5 نمونه، رقت 128، 8 نمونه، رقت 256، 4 نمونه تعیین گردید. فراوانی آنزیم TEM 5/52 درصد به دست آمد، در حالی که در سویه ­های تولیدکننده بتالاکتاماز ژن­ های VEB و PER در هیچ سویه­ ای شناسایی نشد.

بحث و نتیجه ­گیری: فراوانی اشریشیاکلی مولد بتالاکتاماز در شهر ایلام40 درصد و ژن TEM شایع ترین ژن مسئول ESBL در E.coli های جدا شده در شهر ایلام بود.