مقدمه: بیماری سنگ کلیه یک مشکل جهانی است و ابتلاء به آن در سال ­های اخیر به ­طور قابل توجهی افزایش یافته است. هیپراگزالاریا یکی از مهم ترین فاکتورهای تشکیل سنگ ­های اگزالات کلسیمی است که توسط سطح بالای اگزالات در ادرار مشخص می ­گردد. حدود 80 درصد سنگ ­های کلیوی اگزالاتی هستند، یکی از راه­ های دفع این ماده از بدن انسان تجزیه توسط میکروارگانیسم ­های دستگاه گوارش، همانند اگزالوباکتر فورمیژنز، لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتر می ­باشد. هنوز سویه کارآمدی که دارای همه ویژگی ­های یک پروبیوتیک ایده­ال جهت تجزیه اگزالات در بدن موجود زنده باشد یافت نشده ­است. در این پژوهش برای نخستین بار تاثیر باکتری اگزالوتروف اختصاصی آمونیفیلوس­ اگزالاتیکوس DIM بر کاهش خطر هیپراگزالاریا بررسی شده است.

مواد و روش ها: جهت القای هیپراگزالاریا، اگزالات آمونیوم 3 درصد به رژیم غذایی رت­ ها افزوده شد. 12 سر رت نر از نژاد ویستار به طور تصادفی انتخاب و به سه گروه مساوی تقسیم شدند. رت­ های گروه شاهد که در طول مدت پژوهش رژیم غذایی معمول دریافت کردند. گروه کنترل منفی که به رژیم غذایی آن ها اگزالات آمونیوم افزوده شد و گروه کنترل مثبت که علاوه بر اگزالات آمونیوم باکتری آمونیفیلوس اگزالاتیکوس  DIMرا به میزان CFU10⁹×2 دریافت کردند. جهت اندازه­ گیری فاکتورهای بیوشیمیایی ادرار در روزهای(5-، 0، 5، 10، 15، و 20) رت ­ها به قفس­ های متابولیک انتقال و نمونه ادراری 24 ساعته آن ها جمع­آوری شد. حجم و اسیدیته ادرار محاسبه و سپس میزان اگزالات ادرار با کیت محاسبه شد. نتایج با آزمون آماری مقایسه چندتایی Post hoc تحلیل شدند.

یافته های پژوهش: آنالیز بیوشیمیایی نمونه ادراری بیانگر کاهش معنی­ دار میزان ترشح اگزالات ادراری در گروه کنترل مثبت در مراحل 3، 5 و 6 نمونه­ گیری بود، هم چنین هیچ نوع علائم بالینی در رت ­های مورد مطالعه مشاهده نشد.

بحث و نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت باکتری آمونیفیلوس اگزالاتیکوس DIM در کاهش میزان اگزالات ادراری و کاهش خطر هیپراگزالاریا، این باکتری کاندید خوبی برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه اگزالات کلسیم به­ شمار می رود و امید است در صورت مثبت بودن بررسی ­های آسیب­ شناسی، بتوان از این باکتری جهت کاهش خطر ابتلاء به این بیماری در انسان استفاده کرد.