مقدمه: مداخلات اجتماع محور برای افزایش تعمیم پـــذیری فواید برنامه هــای بهداشتی، تامین اطلاعات برای سیاستگذاران و بهبود سلامت با شیوه ای مقرون به صرفه است و از کارآزمایی های بالینی فرد محور مناسب تر است. رویکردهای اجتماع محور در پیشگیری از آسیب ها در سطح وسیعی پذیرفته شده است، اما هنوز شواهد قوی اندکی از اثربخشی برنامه هایی با اهداف چندگانه در زمینه اجتماع وجود دارد. بنا بر این این مطالعه با هدف مروری بر مداخلات اجتماع محور پیشگیری از آسیب های ناشی از وسایل نقلیه انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مروری بود که با استفاده از کلید واژه های مــداخلات اجتماع محور، آسیب، رفتار ایمــنی ترافیکی، کمــربند ایمنی در پایــگــاه های اطــلاعاتی Sciencedirect، Pubmed، Ovid، Oxfordjournals، EBSCO و The Cochrane Database of Systematic Reviews مورد جستجو قرار گرفت. در مجموع 28 مقاله مرتبط با موضوع مداخلات اجتماع محور در خصوص آسیب مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت نتایج این مقالات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته های پژوهش: بیشتر مطالعات از نوع کارآزمایی بالینی شاهددار غیر تصادفی(57/78 درصد) و عمدتاً مربوط به کشور آمریکا بود.(43/46 درصد) نوع مداخلات، بیشتر به روش تلفیقی بود.(71/60 درصد) در پژوهش های مورد بررسی 72/35 درصد استفاده از کلاه ایمنی، 28/14 درصد میزان آسیب های غیر عمدی، 72/10 درصد رفتارهای پرخطر رانندگی، 14/7 درصد استفاده از صندلی کودک، 72/10 درصد استفاده از کمربند ایمنی و 42/21 درصد رفتارهای ایمنی ترافیکی را به عنوان پیامد مورد بررسی قرار داده بودند.
بحث و نتیجه گیری: به طور کلی تلفیقی از چند روش یا استراتژی برای مداخلات اجتماع محور در خصوص پیشگیری از آسیب های ناشی از رانندگی موثر بوده است. پیشنهاد می گردد در جهت پیشگیری از خطرات و آسیب های مربوط به وسایل نقلیه از روش های تلفیقی یا چند گانه استفاده شود.
gharli poor Z, keshavarz mohamadi N, soltani E, gilasi H, ashrafi hafez A, mansorian M. Community-Based Interventions For Prevention of Motor Vehicle Injuries. J. Ilam Uni. Med. Sci. 2013; 21 (3) :135-141 URL: http://sjimu.medilam.ac.ir/article-1-1202-fa.html
قارلی پور ذبیح اله، کشاورز محمدی نسترن، سلطانی اسماعیل، گیلاسی حمیدرضا، اشرفی حافظ اصغر، منصوریان مرتضی. مداخلات اجتماع محور پیشگیری از آسیب های ناشی از وسایل نقلیه. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 1392; 21 (3) :135-141