مقدمه: ارتقاء و بهبود سلامت کودکان جزء اهداف جهانی مراقبت های بهداشتی اولیه است. این مطالعه به بررسی ویژگی های روان سنجی کیفیت زندگی((PedsQL در دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر کاشان در سال 1390 پرداخته است.
مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی، بر روی 400 نفر از دانش آموزان مقطع ابتدایی(پایه 3 الی 5) اجرا شد که از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده بودند. اعتبار محتوای نسخه ایرانی PedsQL 4.0 از طریق فرایند ترجمه با انجام مصاحبه با کودکان 12-9 سال(n=30) و پدر و مادر آنان(n=30) در مدارس ابتدایی شهر کاشان بررسی و تست شد. روایی سازه ای و پایایی ابزار PedsQL بر روی نمونه ای از کودکان مدارس ابتدایی شهر کاشان(n=400) و پدر و مادر آنان(n=400) مورد آزمون قرار گرفت. اعتبار ملاکی(هم زمان) با بررسی همبستگی پیرسون بین کیفیت زندگی خود گزارشی کودکان Child Self-Report با کیفیت زندگی گزارشی والدین Parent Proxy-Report به همراه متغیرهای جمعیت شناختی برآورد شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS vol.18 و نرم افزار LISRELvol.8.8 تحلیل شدند.
یافته های پژوهش: روایی محتوای(CVI) PedsQL در کل ابزار 84/0 و در چهار خرده مقیاس عملکرد جسمانی، عملکرد عاطفی، عملکرد اجتماعی و عملکرد مدرسه به ترتیب 80/0، 86/0، 83/0 و 88/0 به دست آمد. روایی سازه ابزار خوب و مناسب بود.(RMSEA=0.047, NFI=0.99, GFI=1.00, P=0.15, df=2, χ2=3.77) تمامی سوالات بار عاملی متوسط به بالای بیش از 40/0 بر روی چهار عامل: عملکرد جسمانی، عملکرد عاطفی، عملکرد اجتماعی و عملکرد مدرسه را نشان دادند. ضریب همبستگی بین PedsQL کودکان و چهار خرده مقیاس آن در حد قابل قبول بود.(r>0.7) ابزار PedsQL کودکان از همسانی درونی مناسبی(82/۰α=) برخوردار بود. دامنه ضرایب آلفا کرونباخ حیطه های مختلف ابزار مزبور بین 65/0 تا 77/0 بود. بین ابزار کیفیت زندگی PedsQL کودکان و PedsQL والدین و متغیرهای دموگرافیک جمعیت تحت بررسی روابط معنی دار وجود داشت.
بحث و نتیجهگیری: یافته های این مطالعه بیانگر مناسب بودن خصوصیات روان سنجی نسخه فارسی ابزار PedsQL در سنجش کیفیت زندگی دانش آموزان مقطع ابتدایی است. مدیران مدارس و متخصصین نظام سلامت می توانند از این مطالعه جهت طراحی دستورالعمل هایی برای ایجاد محیطی سالم و توسعه برنامه های آموزش سلامت محور در راستای ارتقاء کیفیت زندگی و سلامت دانش آموزان استفاده وافری ببرند.
mohamadian H, akbari H, gilasi H, gharlipour Z, moazami A, aghajani M, et al . Validation of Pediatric Quality of Life Questionnaire (PedsQL) in Kashan city. J. Ilam Uni. Med. Sci. 2014; 22 (3) :10-18 URL: http://sjimu.medilam.ac.ir/article-1-1935-fa.html
محمدیان هاشم، اکبری حسین، گیلاسی حمیدرضا، قارلی پور ذبیح اله، معظمی گودرزی علی، آقاجانی مهدی، و همکاران.. اعتباریابی پرسش نامه کیفیت زندگی کودکان((PedsQL در شهر کاشان . مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 1393; 22 (3) :10-18