---

چکیده مقدمه و هدف: هدف مقاله حاضر ارزیابی ویژگی‌های روا نسنجی مقیاس‌های عوامل اثر گذار روانی اجتماعی مرتبط با فعالیت جسمانی در دختران نوجوان ایرانی می‌باشد. مواد و روش ها: ابزارهای پژوهش با استفاده از مقیاس‌های “PACE-Adolescent Physical Activity Survey” و سازه‌های تئوری شناختی اجتماعی بندورا(SCT) و مدل (TTM) پروجاسکا و دیکلمنته طراحی شدند و با بکار گیری تکنیک ترجمه- ترجمه مجدد (Back-translation) از انگلیسی به فارسی برگردانده شدند. این ابزارها بر روی ۵۱۲ دختر دبیرستانی پایه‏های اول و دوم از دوازده دبیرستان دولتی در منطقه ۱۰ آموزش و پرورش تهران اجرا گردیدند. مقیاس‏های بکار رفته در این پژوهش شامل: مقیاس‏ خودکارآمدی فعالیت جسمانی، مقیاس حمایت اجتماعی (حمایت خانواده و حمایت دوست) فعالیت جسمانی، مقیاس منافع و موانع فعالیت جسمانی، مقیاس استراتژی‏های تغییر فعالیت جسمانی، مقیاس عوامل محیطی فعالیت جسمانی، مقیاس لذت فعالیت جسمانی و مقیاس انتخاب فعالیت جسمانی اوقات تفریح بود. یافته ها پژوهش: ضرایب آلفای کرونباخ (Cronbach’s alphas)، میانگین همبستگی درونی عبارات (mean inter-item correlation)، و پایایی بازآزمایی (test-retest) نشان دهنده اعتماد و پایایی نتایج فوق می‏باشد. ضرایب آلفای کرونباخ برای مقیاس‏های مختلف مناسب تا عالی بودند (۰۸۴-۰۶۵)، میانگین همبستگی درونی از متوسط تا مناسب (۰۴۷-۰۲۳) و نتایج پایایی بازآزمایی نیز بین متوسط تا مناسب (۰۷۴-۰۳۶) بودند. بحث و نتیجه گیری: نتایج اولیه مطالعه نشان داد که بکارگیری مقیاس‏های مذکور جهت اندازه‏گیری تعیین کننده‏های روانی اجتماعی فعالیت جسمانی در بین دختران نوجوان ایرانی مورد تایید می‎باشد.

---

مقدمه: میزان بالای خودکشی و اقدام به آن در میان نوجوانان ضرورت وجود اقدامات درمانی را برای آنان آشکار می‌سازد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر آموزش گروهی مهارت حل مسأله بر برخی ویژگی‌های روانشناختی(افسردگی، ناامیدی و مهارت های مقابله‌ای) نوجوانان اقدام‌کننده به خودکشی انجام گرفته است. مواد و روش‌ها: در این مطالــــعه تأثیر روش مهارت حل مسأله به عنوان متغیر مستقل بر افسردگی، ناامیدی و مهارت های مقابله‌ای با استفاده از گروه آزمایش و شاهد مورد مطالعه قرار گرفت. مطالعه شوندگان۲۶ نفر بودند که به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و شاهد تقسیم شدند؛ به آزمودنی‌های گروه آزمایش روش حل قدم به قدم مسأله به مدت ۱۲ جلسه آموزش داده شد. متغیرها در شرایط پیش و پس آزمون با مقیاس افسردگی بک، آزمون ناامیدی بک و پرسشنامه مهارت های مقابله‌ای بلینگز و موس اندازه‌گیری شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش: یافته‌ها نشان داد که بین دو گروه آزمایش و شاهد در شرایط پیش از درمان تفاوت معنی‌داری در متغیرهای وابسته پژوهش وجود نداشت اما پس از اجرای روش درمانی تفاوت معنی‌داری در متغیرهای افسردگی، ناامیدی و مهارت های مقابله‌ای دیده شد.(۰۱/۰>P) بحث و نتیجه‌گیری: آموزش مهارت های حل مسأله می‌تواند در کاهش میزان افسردگی، کاهش میزان ناامیدی و نیز در بهبودی مهارت های مقابله‌ای نوجوانان اقدام‌کننده به خودکشی مؤثر باشد.

---

مقدمه: تحقیقات متعددی در زمینه پیشگیری از چاقی و اضافه وزن در کودکان و نوجوانان اجرا شده است، هدف از این مطالعه، مروری بر یافته های مطالعات انجام شده در این باره بود. مواد و روش ها: در این مطالعه مروری ابتدا در پایگاه هایISI و PubMed مقالاتی که در متن خود دارای یکی از کلمات Health Education ,Intervention، prevention، Programs، Obesity، Overweightبه همراه یکی از کلماتAdolescent ،Children ، Child بودند، جستجو شد، مطالعاتی که به زبانی غیر از انگلیسی نگاشته شده بودند، نیز حذف شدند. در نهایت، ۲۰ مقاله شرایط مذکور را دارا بودند که مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته های پژوهش: اکثر برنامه ها و مداخلات آموزشی روی رفتارهای فعالیت جسمانی منظم، مصرف میوه و سبزیجات، محدود نمودن تماشای تلویزیون و مصرف نوشیدنی های غیر شیرین تمرکز کرده بودند، آموزش ها بیشتر از طریق پرسنل مدارس و آموزش دهندگان بهداشت انجام گرفته بود، بیشتر مداخلات تأثیر مثبت برنامه ها و آموزش ها را گزارش کرده بودند. بحث و نتیجه گیری: آموزش رفتارهای پیشگیری کننده از چاقی در کودکان و نوجوانان تا حد زیادی موفق بوده است و ضرورت انجام مطالعات بیشتر با استفاده از الگوها و نظریه های رفتاری و راهبردهای خلاقانه و جدید برای یادگیری بهتر و ایجاد رفتارهای سالم ضروری به نظرمی رسد.

---

مقدمه: متاسفانه امروزه به دلایل مختلفی شیوع شاخص توده‌ی بدنی (Body Mass Index: BMI) غیر طبیعی در نوجوانان در حال افزایش می‌باشد که این مسئله می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت آنان داشته باشد. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت BMI و پیشگویی کننده‌های فردی – اجتماعی آن در نوجوانان شهر سنندج در سال ۱۳۹۱ انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه روی ۱۵۰۰ نفر از نوجوانان ۱۸- ۱۴ سال (۷۵۰ پسر و ۷۵۰ دختر) مشغول به تحصیل در مدارس دولتی و نیمه دولتی و غیرانتفاعی شهرستان سنندج انجام گرفت. روش نمونه گیری از نوع تصادفی بود. از تحلیل رگرسیون لجستیک چند جمله‌ای برای تعیین پیشگویی کننده های فردی- اجتماعی BMI استفاده گردید. یافته‌ها: میانگین (انحراف معیار) BMI در نوجوانان ۸۹/۲۰ (۷۳/۳) kg/m۲ بود. حدود یک‌چهارم نوجوانان BMI غیرطبیعی داشتند (به ترتیب ۹/۴% و ۲/۲۱% برای BMI کمتر و بیشتر از حد طبیعی). متغیرهای جنسیت، وضعیت اشتغال و مصرف دارو به صورت مداوم پیشگویی کننده‌های BMI غیرطبیعی بودند. میزان BMI کمتر و بیشتر از حد طبیعی در نوجوانان پسر بیشتر از نوجوانان دختر بود. فراوانی BMI بیشتر از حد طبیعی در نوجوانان با مصرف مداوم دارو بطور معنی‌داری بیشتر و در نوجوانانی که همراه با تحصیل مشغول به کار بودند کمتر بود. بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج بدست آمده، شیوع BMI غیر طبیعی بویژه اضافه وزن و چاقی در نوجوانان زیاد‌ می‌باشد. بنظر می-رسد که انجام پژوهش‌های بیشتر در زمینه دلایل اصلی این مشکل و یافتن راهکارهای عملی برای حل آن از ضروریات فوری برای تامین سلامت نوجوانان و در نتیجه سلامت نسل آینده ‌باشد.

---

بارداری یک حالت استرس فیزیولوژیک می باشد که وقتی در نوجوانان اتفاق بیافتد به عنوان یک چالش مطرح می شود و از جنبه های فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی مورد بررسی قرار می گیرد. مادرانی که در سن نوجوانی اقدام به بارداری می کنند اغلب از نظر اقتصادی دچار مشکلاتی مانند فقر و بیکاری می شوند. از نظر فرهنگی نیز در اکثر جوامع بشری یک نگرش منفی نسبت به آن وجود دارد که عوارض و عواقب نامطلوبی برای مادر و فرزندان ایشان ایجاد می کند. بارداری در نوجوانان از نظر بهداشتی نیز اغلب دارای عوارض و عواقب نامطلوبی می باشد که البته بسته به نژاد، تغذیه و ژنتیک در جوامع مختلف، عوارض نیز متفاوت می باشد.

---

هدف : هدف از این تحقیق تعیین روابط عاطفی والدین وفرزندان و تاثیر آن بر سازگاری تحصیلی دانشجویان سال اول دانشگاه علوم پزشکی همدان بود. روش کار: یک مطالعه مقطعی بر روی ۳۹۵ نفر دانشجو ی سال اول که بین ۱۹-۱۷ سال سن داشتند در نیمسال اول ۹۰-۱۳۸۹ انجام شد. نمونه هابصورت در دسترس از دانشکده های مختلف جمع آوری شد. داده ها توسط پرسشنامه ای که شامل اطلاعات دموگرافیک، و مقیاسهای خودکارآمدی، دلبستگی به والدین، نزاعهای والدین، رفتار اجتماعی و سازگاری تحصیلی دانشجویان بود تکمیل گردید. داده ها با آزمونهای مناسب توصیفی و استباطی آماری با نرم افزار SPSS (۱۷) تجزیه تحلیل گردید. نتایج : میانگین سنی دانشجویان مورد بررسی۵۷/۱۸ سال با انحراف معیار ۴۳/۰ بود . بیشتر دانشجویان دختربودند (۷۰,۶%) . ۷۲ % در مقطع کارشناسی تحصیل می کردندو ۸۲% از دانشجویان در خوابگاههای دانشجویی و ۱۵% با خانواه خود زندگی می کردند. در خانواده هایی که دلبستگی بین والدین و فرزند زیاد بود و نزاعهای کمتری بین والدین وجود داشت، سازگاری تحصیلی دانشجویان بیشتر بود. همچنین دانشجویانی که مهارتهای اجتماعی بالاتری داشتنداز سازگاری تحصیلی بهتری برخوردار بودند (p<۰.۰۱) . نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نقش کیفیت ارتباطات بین والدین و فرزند را بر سازگاری تحصیلی دانشجویان نشان می دهد. حمایت و درک خانواده نقش بسزایی در حل مشکلات دانشجویان در دانشگاه دارد . از اینرو نقش خانواده باید مورد توجه سیاستگذران آموزش عالی کشور قرار گیرد.

---

مقدمه: طرحواره ناکارآمد اولیه به عنوان الگوهای شناختی و رفتاری دیدگاه فرد از خودش و دنیای اطرافش می باشد و به عنوان یکی از مهم ترین زمنیه هایی که مشکلات سلامت روان را در فرد ایجاد می کند، در نظر گرفته می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین طرحواره های ناکارآمد، خود پنداره و مشکلات رفتاری نوجوانان نابینا و ناشنوا می باشد.

مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان نابینا و نوجوانان ناشنوا شهرستان یزد می باشد. در جهت اجرای پژوهش با همکاری کانون نابینایان و کانون ناشنوایان یزد، ۲۵ نوجوان نابینا و ۱۶ نوجوان ناشنوا به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسش نامه های طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ، خود پنداره پیرز- هریس و پرسش نامه علائم مرضی کودک SCI-۴ بودند.

یافته های پژوهش: یافته های حاصل از پژوهش نشان دادند که بین طرحواره های ناکارآمد و خود پنداره نوجوانان ناشنوا و نوجوانان نابینا تفاوت معناداری وجود ندارد. اما رابطه معناداری بین برخی مولفه های طرحواره های ناسازگار، خود پنداره و مشکلات رفتاری نوجوانان ناشنوا و نوجوانان نابینا وجود دارد.

بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده می توان این گونه نتیجه گیری کرد که آگاهی از طرحواره های ناکارآمد نوجوانان ناشنوا و نوجوانان نابینا و تاثیر آن بر مسائل روان شناختی آن ها اهمیت بسیاری دارد که باید توسط و روان شناسان مورد توجه قرار گیرد.

---

مقدمه: بیماری‌های قلبی وعروقی، بیماری‌های غیر واگیر هستند که توسط عوامل متعدد ایجاد می‌شوند. اولین قدم در جهت پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی شناسایی عوامل خطر برگشت پذیر مرتبط با این بیماری می‌باشد. لذا این مطالعه با هدف تعیین شیوع عوامل خطر بیماری‌های قلبی و عروقی در دانش آموزان شهر ایلام و ارتباط آنها با شاخص‌های دموگرافیک در سال ۱۳۹۱ می‌باشد.
مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی ۳۷۲ نفر از دانش آموزان ۲۰-۱۴ ساله مقطع متوسطه دوم شهر ایلام با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای موردمطالعه قرار گرفتند. داده‌های دموگرافیک با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد جمع آوری شده و بر اساس روش آماری رگرسیون خطی، آزمون t و منحنی ROC مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ های پژوهش: شیوع بیماری قلبی و عروقی در افراد مورد مطالعه (۹/۱%) ۷ نفر بود و شیوع عوامل خطر بیماری قلبی و عروقی از جمله دیابت (۳/۰%) ۹ نفر، پرفشاری خون (۱/۱%) ۴ نفر و استعمال سیگار در دانش آموزان (۱/۱%) ۴ نفر بود. میانگین فشارخون سیستولیک و دیاستولیک، قند خون ناشتا و اوریک‌اسید در دانش آموزان پسر به‌طور معنی‌داری از دانش آموزان دختر بیشتر بود. شاخص‌های چاقی مانند BMI(شاخص توده بدنی)، اندازه دور کمر، دور باسن، نسبت دور کمر به باسن، نسبت دور کمر به قد و فشارخون سیستولیک با سطوح چربی‌های خون ارتباط معنی‌داری وجود داشت.
بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد سن عامل موًثری بر میزان قند خون ناشتا و همچنین شاخص‌های چاقی است. شاخص‌های چاقی نقش مهمی بر ایجاد سایر عوامل خطر از جمله فشارخون سیستولیک و دیاستولیک، تری گلیسیرید، کلسترول، LDL، HDL، قند خون ناشتا و اوریک‌اسید دارند. ضرورت ارائه خدمات پیشگیری و آموزش به گروه مورد مطالعه، به منظور جلوگیری از شیوع بیماری‌های قلبی و عروقی بدلیل دیابت، چاقی و استعمال سیگار الزامی به نظر می‌رسد. 

---

مقدمه: رفتارهای پرخطر از علل اصلی مرگ و کیفیت پایین زندگی نوجوانان و جوانان است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی مقیاس رفتارهای پر خطر در نوجوانان بود.
مواد و روش ­ها: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی بود. نمونه ­ای با تعداد ۵۳۳ نفر دانش­آموز مقطع راهنمایی و دبیرستان از بین دانش ­آموزان شهر تهران به روش نمونه­ گیری خوشه ­ای چند مرحله­ ای انتخاب شدند. برای محاسبه­  روایی، از مقیاس ­های افسردگی کودکان، شادکامی آکسفورد و فاجعه ­سازی شناختی استفاده شد. جهت بررسی ساختار عاملی تاییدی مرتبه اول مقیاس رفتارهای پر خطر، از روش برآورد کمترین مقدار مجذورات وزن دار(WLS) و برای ارزیابی کفایت برازش مدل با داده­ ها، از شاخص­ های­RMR ،­RMSEA ،­CFI ،­AGFI ،­GFI ،c^۲، c^۲/ dfوDc^۲  استفاده گردید. پایایی به کمک روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی و تجزیه و تحلیل داده­ ها با  SPSS vol,۱۶ و Lisrel vol,۸.۸۰ انجام شد.
یافته­ های پژوهش: میانگین نمره­ های پسران در هر سه سطح رفتارهای پرخطر در مقایسه با میانگین نمره­ های دختران، بالاتر است. ساختار عاملی مقیاس با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی، مورد تایید قرار گرفت. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که رفتارهای پر خطر با مقیاس افسردگی کودکان(P<۰,۰۱) و فاجعه ­سازی شناختی(P<۰,۰۱) همبستگی مثبت معنی ­داری دارد که بیانگر روایی همگرا و همبستگی منفی معنی ­دار با مقیاس­ شادکامی آکسفورد(P<۰,۰۱) نشان ­دهنده روایی واگرای آن است. پایایی با روش آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس ­های سطح یک، دو و سه به ترتیب ۷۴/۰، ۶۹/۰ و ۷۵/۰ و با روش بازآزمایی به ترتیب ۷۱/۰، ۸۲/۰ و ۷۰/۰ به دست آمد.
بحث و نتیجه­ گیری: ساختار عاملی مرتبه­ اول سه عاملی«مقیاس رفتارهای پر خطر»، برازش خوبی با داده­ های مشاهده شده نشان داد. بر اساس یافته ها، مقیاس رفتارهای پرخطر در نوجوانان از ویژگی های روان سنجی قابل قبولی برخوردار است.

---

مقدمه: عوامل زیادی در بروز رفتارهای پر خطر دانش آموزان نقش دارد که از آن جمله می توان به فقدان مهارت های لازم نام برد. از این رو، هدف از انجام این تحقیق مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT) و درمان مبتنی بر شفقت(CFT) بر کیفیت زندگی دختران نوجوان دارای رفتار پرخطر می باشد.
مواد و روش‌ ها: طرح پژوهش آزمایشی گسترش یافته است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر نوجوان پایه دهم رشته علوم انسانی سال تحصیلی ۹۶-۹۵ شهر رشت است که ۴۵ نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای انتخاب شده و به شکل تصادفی در سه گروه ۱۵نفره یعنی دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند و از آنان پیش آزمون گرفته شد. برای گروه آزمایشی اول، درمان(ACT) و گروه آزمایشی دوم، درمان(CFT)، طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای مداخله صورت گرفت. سپس از هر سه گروه پس آزمون گرفته شد. ابزارها شامل مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی و کیفیت زندگی بود. داده ها از طریق تحلیل کواریانس چند متغیره و تعدیل بونفرونی به وسیله SPSS vol,۱۶ تحلیل شد.
یافته ‌های پژوهش: یافته ها نشان می دهند که هر دو درمان بر کیفیت زندگی کل(P<۰,۰۱) اثربخش می باشند و بین اثربخشی دو درمان تفاوت معناداری می باشد. میانگین کیفیت زندگی قبل از درمان ACT در گروه آزمایش اول ۸۷/۳۳ و بعد از درمان ۳/۵۲ و میانگین کیفیت زندگی قبل از درمان CFT در گروه آزمایش دوم ۵/۳۳ و بعد از درمان، ۵۶/۴۴ (P<۰,۰۱) می باشد. در حالی که در گروه کنترل، میانگین کیفیت زندگی افزایشی نیافته است. مقایسه میانگین ها نشانگر اثربخشی بیشتر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT) در بعد سلامت روانی در گروه آزمایشی اول و اثربخشی بیشتر درمان مبتنی بر شفقت(CFT) در بعد سلامت جسمانی در گروه آزمایشی دوم در مقایسه با گروه کنترل می باشد(P<۰,۰۱).
بحث و نتیجه ‌گیری: از این رو به کار بردن هر دو درمان می توانند تاثیر مهمی بر کیفیت زندگی دختران نوجوان دارای رفتار پرخطر داشته باشد و منجر به بهبود زندگی آنان شوند.
 

---

مقدمه: بیماری سلیاک بیماری خود ایمنی است که علاوه بر عوارض گوارشی، عوارض خارج روده ای نظیر تظاهرات نورولوژیک نظیر تشنج، انسفالوپاتی، آتاکسی دارد، این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع سلیاک در کودکان مبتلا به تشنج انجام شده است.
مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی مقطعی بر روی ۱۰۰ کودک مبتلا به تشنج در طی سال ۱۳۹۵ انجام شده است. از این افراد نمونه خون تهیه و سطح ترانس گلوتامیناز بافتی IgA در آن ها بررسی شد. سپس تمامی افرادی که دارای سطوح افزایش یافتهTTgIGA  بودند تحت آندوسکوپی و بیوپسی جهت تایید تشخیص بیماری سلیاک قرار گرفتند. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۱ به صورت میانگین، توزیع فراوانی و با آزمونT-test  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته های پژوهش: در این مطالعه ۱۰۰ کودک و نوجوان ۲ تا ۱۸ ساله مبتلا به تشنج مورد بررسی قرار گرفت. میانگین سنی این افراد  ۱۲/۱±۸/۱۶ سال بود. ۵۴ درصد بیماران به تشنج جنرالیزه تونیک کلونیک و ۴۶ درصد نیز به تشنج پارشیال کمپلکس مبتلا بودند. ۳ نفر از افراد مبتلا به تشنج جنرالیزه تونیک کلونیک و ۲ نفر از افراد مبتلا به تشنج پارشیال کمپلکس دارای IgAtTg- مثبت بودند. شیوع سلیاک در میان افراد مبتلا به تشنج ۵ درصد بود.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به همراهی سلیاک با تظاهرات نورولوژیک بهتر است بیمارانی که دارای علائم نورولوژیک به همراه علائم گوارشی هستند از نظر سلیاک مورد بررسی قرار گیرند.

---

مقدمه: معلولیت واقعیت انکارناپذیری است و به عنوان یک پدیده اجتماعی از ادوار گذشته تاکنون در جوامع وجود داشته است، این پدیده علل و عوامل گوناگونی دارد که با شناسایی و پیشگیری از آن ها می توان شاهد بروز معلولیت های کمتری در جامعه بود. هدف این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی، بررسی علل معلولیت‌ ها در نوجوانان زیر ۱۴ سال استان ایلام بود.
 مواد و روش ‌ها: در این پژوهش ۶۹۴ نفر(۲۷۰ دختر و ۳۶۶ پسر) که با استفاده از روش نمونه‌ گیری سرشماری انتخاب شدند، شرکت داشتند. داده‌ های پژوهش از طریق پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری گردید و سپس از طریق روش ‌های آمار توصیفی(فراوانی و درصد فراوانی) و استنباطی (خی دو)، داده‌ ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ‌های پژوهش: نتایج نشان داد که ازدواج فامیلی و عوامل مادرزادی، سواد و جنسیت با معلولیت رابطه معنی داری دارد(P<۰,۰۰۰۱). ۸/۷۴ درصد معلولیت ‌های افراد مربوط به عوامل مادرزادی است.
بحث و نتیجه ‌گیری: با عنایت به این که درصد خیلی زیادی از معلولیت ‌ها مربوط به عوامل مادرزادی است لذا باید به شرایط و وضعیت سلامت مادر، بیماری مادر در دوران بارداری، تغذیه مناسب و کافی از سوی مادر، وجود انواع بیماری و عفونت ‌ها در دوران بارداری و مشکلات و مسائل عاطفی و روان شناختی مادر در دوران بارداری و آلودگی هوا و محیط که بر رشد کودک تاثیر دارد توجه شود.
 

---