راضی ناصری فر، مرتضی شمس، سعید فیض بابایی، نسرین رضایی، شهاب فلاحی، محمدرضا حافظی احمدی، مینا مامی زاده، جلیل فیضی، وحید نعمان، ابراهیم فتح الهی، عظیم حسن بیگی، ابراهیم بابااحمدی، محمد حسین ابراهیم پور، حشمت اله علی رحمی، سمیه چمن آرا، یاسمن رشیدی، سحر ضیائی،
دوره ۳۱، شماره ۶ - ( ۱۱-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: لیشمانیازیس به عنوان یکی از شش بیماری عفونی مورد تأکید سازمان جهانی بهداشت است. شهرستان های مهران و دهلران در جنوب استان ایلام از کانون های آندمیک لیشمانیازیس جلدی (سالک) در کشور هستند. استان ایلام با دارا بودن ۴۲۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق در معرض بسیاری از بیماری های زئونوز و گرمسیری از جمله بیماری سالک قرار دارد. لذا پیشگیری، تشخیص اولیه بیماری و درمان از ضروریات می باشد. برنامه ثبت یا (Registry) یک جزء جدا ناپذیر و ضروری سیستم های جامع مراقبت بیماران بوده که از آن می توان به عنوان ابزاری برای نشان دادن سیر بیماری استفاده نمود. این برنامه با تامین داده های لازم به عنوان ابزار مفیدی برای استفاده مدیران در برنامه های مراقبت می باشد. در رجیستری علاوه بر داده های بیماری کلیه اطلاعات مربوط به ریسک فاکتورهای مهم و پیامد بیماران (Follow up) نیز ثبت و جمع آوری می شود.
مواد و روش ها : برنامه ثبت لیشمانیوز جلدی (سالک) در مناطق اندمیک استان ایلام با هدف مقایسه روش های صحیح تشخیص این بیماری با روش رایج تشخیص (میکروسکوپی) و تعیین میزان خطاهای انجام شده توسط کارشناسان آزمایشگاه در قالب یک مطالعه مقطعی از اردیبهشت ۱۳۹۸ لغایت شهریور ۱۴۰۰ می باشد.
یافته های پژوهش: با استفاده از روش های مولکولی (PCR) از مجموع ۱۰ درصد کل لام های مثبت دریافتی از دو شهرستان دهلران و مهران حدود ۵ درصد مثبت کاذب و از کل لام های منفی ارسالی ، ۲۸% منفی کاذب تشخیص داده شد. لازم به ذکر اینکه زمان اجرای برنامه ثبت سالک در استان ایلام همزمان با اپیدمی بیماری کرونا بود.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه و اهمیت بیماری به دلیل آندمیک بودن آن در بخش جنوبی استان ایلام، وجود آمار صعودی میزان شیوع بیماری سالک در سال های گذشته، همزمانی تردد زائرین اربعین حسینی با دوره انتقال بیماری، عوارض روحی و جسمی ناشی از بیماری و مهم تر از همه اطمینان از گزارش های ارجاعی کارشناسان مراکز بهداشتی و آزمایشگاهی در خصوص تشخیص عامل بیماری سالک ، نحوه تشخیص و گزارش دهی و حذف جواب های مشکوک، مثبت و منفی کاذب ، پیشنهاد می گردد تا نسبت به راه انداری مرکز تشخیص جامع مولکولی بیماری در استان های کشور اقدام تا بتوان بیماران را با تشخیص صحیح تا مرحله بهبودی و کامل کردن روند درمان مورد پیگیری قرار داد.
