مقدمه: سرب به عنوان یک آلاینده محیطی تأثیرات گسترده‌ای بر عملکرد شناختی و سلامت عمومی افراد دارد. که این تاثیر، ضرورت انجام تحقیقات جامع‌تر و دقیق‌تر در زمینه تعیین سطوح سرب سرم ایجاد می کند و کاهش بار قابل انتساب به آن در جوامع مختلف و ارزیابی تأثیرات آن بر سلامت را دوچندان می‌کند. هدف این مطالعه تعیین غلظت سرب سرم در شهروندان به ظاهر سالم شهر ایلام در جنوب غربی ایران می باشد.
مواد و روشها: این مطالعه به صورت مقطعی بوده و شامل ۱۴۳ فرد است که با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده از بین همراهان بیماران مراجعه کننده به کلینیک های تشخیصی- درمانی شهر ایلام، انتخاب شدند. افراد از جهت دارا بودن شرایط ورود و خروج به مطالعه، توسط فوق تخصص گوارش ویزیت شدند. نمونه‌های خون از شرکت‌کنندگان جمع‌آوری و با استفاده از طیف سنجی جذب اتمی میزان سرب سرم آنها تعیین شد. تجزیه و تحلیل با استفاده از آزمون های کای اسکور، فیشر، مان ویتنی و کروسکال والیس در نرم افزار stata نسخه ۱۲ انجام شد. سطح معنی دار آماری p <۰,۰۵ در نظر گرفته شد.
یافته های پژوهش: میانگین غلظت سرب سرم در نمونه مطالعه برابر با ۲۴/۹ میکروگرم/دسی‌لیتر با دامنه ۱ تا ۱۰/۸۶ میکروگرم/دسی‌لیتر متغیر بود. حدود ۶۳/۷۰% از افراد غلظت سرب سرم کمتر از ۱۰ میکروگرم/دسی‌لیتر بودند، در حالی که ۳۷/۲۹% غلظت برابر یا بیشتر از ۱۰میکروگرم/دسی لیتر داشتند. سطح سرب سرم در مردان (۹۲/۱۰میکروگرم/دسی‌لیتر) به طور معنی داری بالاتر از زنان (۵۴/۷میکروگرم/دسی‌لیتر) بود (p < ۰,۰۱). شغل نیز به عنوان یک پیش‌بینی‌کننده مهم برای افزایش غلظت سرب سرم شناخته شد، به طوری که کارگران صنعتی نسبت به مشاغل اداری یا خانگی دارای سطح بالاتری بودند (p = ۰,۰۲). همچنین، هیچ رابطه معنی داری بین سن و غلظت سرب سرم مشاهده نشد.
بحث و نتیجه‌گیری: سطح سرمی سرب در گروه های جمعیتی شهر ایلام بالاتر از حد مجاز است و نیاز به اقدامات فوری برای کنترل و کاهش این آلودگی وجود دارد. برنامه‌های غربالگری منظم برای سنجش سطح سرب سرم در جمعیت عمومی، به ویژه در گروه‌های پرخطر مانند کودکان و زنان باردار توصیه میشود.
