---

چکیده مقدمه: تزریق وریدی بولوس فنتانیل سبب ایجاد سرفه در بیش از بیماران می‌گردد. سرفه گاهی ممکن است حمله‌ای باشد و منجر به هیپوکسی، استفراغ و افزایش فشارهای داخل جمجمه‌ای، داخل چشمی و داخل شکمی گردد. مواد و روشها: این کارآزمایی بالینی دوسوکور ۳۶۰ بیمار زیر ۶۰ سال را در بر می‌گیرد که در وضعیت ASA نوع I یا II قرار داشته و کاندید جراحی اختیاری بوده‌اند و بصورت تصادفی در سه گروه ۱۲۰ نفری قرار گرفتند. گروه I ، یک دقیقه پس از تزریق نرمال سالین به عنوان دارونما، µg/kg۲ فنتانیل در طی مدت ۳۰ ثانیه تزریق شد. گروه II: فنتانیل در عرض ۵ ثانیه، یک دقیقه پس از تزریق mg/kg ۵/۱ لیدوکائین وریدی تزریق شد و در گروه III تزریق فنتانیل در مدت زمان ۵ ثانیه، یک دقیقه بعد از تزریق نرمال سالین صورت گرفت. میزان بروز و شدت سرفه ثبت و نتاج از طریق آزمون مجذور کای آنالیز و (۰۵/۰P<) معنی‌دار تلقی گردید. یافته‌های پژوهش: میزان بروز سرفه در گروه I ،۵/۲ درصد و در گروه II و III، به ترتیب ۲/۹ و ۵/۲۲ درصد بود. در گروه III، میزان بروز سرفه بصورت بارز بیشتر بود (۰۰۱/۰P<). وقوع سرفه در بیماران زیر ۱۸ سال در هر سه گروه بیش از افراد بالای ۱۸ سال بود (۰۱/۰P<). نتیجه‌گیری نهایی: بروز سرفه پس از تزریق وریدی بولوس فنتانیل به دوز فنتانیل، سرعت تزریق فنتانیل، سن بیمار و تجویز پیش داروی لیدوکائین بستگی دارد. لیدوکائین وریدی و بخصوص تجویز آهسته فنتانیل، بصورت بارز سرفه ناشی از فنتانیل را به حداقل می‌رساند.