---

مقدمه: آرتریت روماتوئید نوعی پلی آرتریت التهابی مزمن است که با دوره های التهاب در مفاصل، خستگی، کاهش وزن و افسردگی همراه می باشد و افراد مبتلا به این بیماری در معرض خطر کاهش کیفیت زندگی هستند. کیفیت زندگی متفاوت از وضعیت سلامت است. عامل کلیدی در مدیریت موفق آرتریت روماتوئید، داشتن رفتار خود مراقبتی مناسب است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین کیفیت زندگی، وضعیت سلامت و رفتار خودمراقبتی در بیماران آرتریت روماتوئید شهر یزد انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی ۱۸۱ بیمار آرتریت روماتوئید مراجعه کننده به مطب روماتولوژی در شهر یزد که طی نمونه گیری آسان وارد مطالعه شدند، انجام شد. ابزار کار یک پرسش نامه شامل سازه های کیفیت زندگی(SF-۲۰)، وضعیت سلامت(AIMS-۲SF) و رفتارهای خودمراقبتی بود که از طریق مصاحبه تکمیل گردید. پایایی و روایی پرسش نامه ها تأیید شد(۹۳/۰-۶۸/۰=α) و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش: همبستگی مثبت و معنی داری بین کیفیت زندگی، وضعیت سلامت و رفتارهای خودمراقبتی مشاهده شد(۰۱/۰P<). وضعیت سلامت(۸۴۴/۰=β) و رفتارهای خودمراقبتی(۰۴۷/۰=β) مجموعاً ۸/۷۵ درصد از واریانس کیفیت زندگی را پیش بینی نمودند. رفتارهای خودمراقبتی نیز ۱/۳۱ درصد از واریانس وضعیت سلامت را پیش بینی نمود.(۵۵۸/۰β=) بحث و نتیجه گیری: متغیر رفتارهای خودمراقبتی توان ضعیفی در پیش بینی کیفیت زندگی بیماران آرتریت روماتوئید داشت، اما نظر به توان بالای رفتارهای خودمراقبتی در پیش بینی وضعیت سلامت، می توان نتیجه گرفت که رفتار خودمراقبتی به طور غیرمستقیم و از طریق وضعیت سلامت بر روی کیفیت زندگی بیماران آرتریت روماتوئید، موثر است. شناسایی بهتر عوامل پیش بینی کننده کیفیت زندگی بیماران آرتریت روماتوئید، توسط کارکنان بهداشتی به منظور طراحی مداخلات موثر بهداشتی در جهت ارتقاء کیفیت زندگی این بیماران لازم و ضروری است.

---

مقدمه: عدم مراقبت از خود به عنوان عامل خطرساز ولی قابل اصلاح بعضی از مشکلات سلامتی هم چون بیماری ‌های عروق کرونر، سرطان ‌ها، چاقی و پوکی استخوان به یک موضوع کلیدی در بهداشت عمومی تبدیل شده است. تحقیقات نشان داده‌ اند که سطوح خودمراقبتی در فاصله نوجوانی تا بزرگسالی به شدت افت پیدا می‌کند. پس توجه به آن در جوانان اهمیت ویژه‌ای دارد. از آن جایی که دانشجویان دانشگاه ‌ها بخش عمده ‌ای از جمعیت جوان جامعه هستند، پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه وضعیت خودمراقبتی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز و دانشگاه تبریز انجام شده است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر توصیفی از نوع مقایسه ‌ای بوده که بر روی ۳۸۴ نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز و ۳۸۴ نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز انجام گردید. اطلاعات مربوط به خصوصیات دموگرافیک و متغیرهای خودمراقبتی با استفاده از پرسش نامه جمع ‌آوری و داده ‌ها با استفاده از آزمون ‌های تی مستقل و آنووای دو طرفه تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ های پژوهش: یافته‌ ها نشان داد که بیشترین درصد واحدهای مورد پژوهش در هر دو دانشگاه از سطح«متوسط» خود مراقبتی و کمترین درصد آن ها از سطح خودمراقبتی«خوب» برخوردارند. بر اساس آزمون تی مستقل بین دانشجویان دو دانشگاه در زمینه خودمراقبتی اختلاف معنی ‌دار آماری وجود داشت(P<۰,۰۱) که نشان دهنده تأثیر نوع دانشگاه بر خودمراقبتی دانشجویان بود. هم چنین نتایج نشان داد برخی خصوصیات فردی اجتماعی دانشجویان بر خودمراقبتی آن ها تأثیر معنی ‌دار دارد. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این که اکثریت دانشجویان از نظر خودمراقبتی در سطح متوسط به پایین هستند لازم است مسئولین دانشگاه ‌ها جهت ایجاد انگیزه در آن ها و اختصاص دادن امکاناتی جهت افزایش سطح خودمراقبتی دانشجویان، این قشر جوان و آینده ‌ساز کشور، برنامه ریزی نمایند.

---

مقدمه: کنترل موفقیت آمیز دیابت به طور عمده ای به انجام رفتارهای خود مراقبتی بیماران وابسته است پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی نوع ۲ شهرستان ایلام انجام گرفت.

مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی مقطعی در سال ۹۳، ۷۰ بیمار دیابتی نوع ۲ به روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای به کار رفته در پژوهش شامل پرسش نامه مشخصات فردی و مقیاس خلاصه فعالیت های خودمراقبتی دیابت بود. داده ها در نرم افزار  SPSS vol,۲۰مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای سنجش ارتباط بین متغیرهای مستقل و وضعیت خودمراقبتی از آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون های آماری  tمستقل استفاده شده است.

یافته های پژوهش: نمونه های پژوهش از نظر وضعیت خودمراقبتی به ترتیب در سطوح متوسط(۳/۷۴ درصد) و ضعیف(۴/۲۱ درصد) خودمراقبتی قرار داشتند. میانگین نمره کلی خودمراقبتی ۴۴/۳۱ با انحراف معیار ۸۹/۸ بود. درصد نمره خودمراقبتی ۹/۴۴ درصد است که نشان دهنده خودمراقبتی پایین تر از متوسط است. بیشترین انجام خودمراقبتی را نمونه ها در ابعاد عدم مصرف سیگار(۱/۹۷ درصد) و مصرف منظم دارو خوراکی و انسولین(۹/۷۷ درصد)، کمترین انجام خودمراقبتی در بعد پایش قندخون در منزل(۳/۱۸ درصد) داشته اند. در این مطالعه بین تحصیلات و نمرات خودمراقبتی اختلاف معناداری وجود داشت به طوری که با افزایش تحصیلات افراد، میانگین نمرات خودمراقبتی افزایش یافت ولی بین جنس، تاهل و شغل و هم چنین نوع درمان با نمرات خودمراقبتی اختلاف معنادار نبود. 

بحث و  نتیجه گیری: با توجه به این که اکثر بیماران دیابتی در این پژوهش از نظر خودمراقبتی در سطوح متوسط و ضعیفی قرار دارند، بنا بر این لزوم گسترش و حمایت از برنامه هایی با محتوای آموزش و پیگیری منظم خودمراقبتی در بیماران دیابتی را نشان می دهد.