مهدی آقا علی خانی ، پریسا طاهری تنجانی، عباس حسین پور آذری، معصومه موسوی، میثم رضا پور ، یاسمن امینی، فرج اله همتی،
دوره ۲۰، شماره ۵ - ( ۱۲-۱۳۹۱ )
چکیده
زمینه و هدف: استئوپروز شایع‌ترین بیماری متابولیک استخوان است و علاوه بر ناتوانی و از کار افتادگی باعث افزایش نسبی خطر مرگ در مبتلایان به شکستگی های ناشی از آن می شود. با توجه به افزایش استئوپروز در سالهای اخیر و کمبود اطلاعات این بیماری در داخل کشور این مطالعه جهت بدست آوردن شیوع استئوپروز در بیمارستان طالقانی انجام شد.
روش و مواد: در این مطالعه مقطعی – تحلیلی، ۱۳۱ بیمار بالای ۶۰ سال مراجعه کننده به درمانگاه سالمندان بیمارستان آیت ا... طالقانی تهران، از میان ۵۸۰ بیمار، که دارای پرونده دانسیتومتری (BMD) بودند مورد بررسی قرار گرفتند. میزان تراکم استخوان به روش DXA در استخوان های فمور و مهره های کمری انجام گرفته بود و نتایج آنها بر اساس معیار های WHO استخراج و جمع آوری شد. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های کای دو ، رگرسیون خطی و T-test صورت پذیرفت و سطح معنی داری برای تمام آزمون‌ها ۰۵/۰ در نظر گرفته شد.
نتایج: شیوع کلی استئوپروز ۹/۱۹% و استئوپنی ۲/۳۶% بود. شیوع استئوپروز در ناحیه لومبار و فمور به ترتیب ۸/۲۹ و ۸/۱۶ درصد بود. متوسط T-score در دو ناحیه لومبار و فمور نیز بترتیب ۵/۱±۶۹۲/۱- و ۱۷/۱±۵۱/۱- بدست آمد. در ناحیه کمر و ناحیه فمور، با افزایش سن، توده استخوان به طور معنی‌داری کاهش می‌یافت (۰۵/۰>p). رابطه بین شاخص تراکم استخوان و جنسیت در ناحیه لومبار معنی‌دار (۰۰۰۱/۰>p)، ولی در ناحیه فمور غیر معنی دار به دست آمد. ضریب همبستگی خطی بین میزان شاخص تراکم استخوان در نواحی فمور و لومبار نیز ۶۳۲/۰+ و معنی دار بدست آمد (۰۰۰۱/۰>p).
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه گویای شیوع بالای استئوپروز در بیماران مراجعه کننده به درمانگاه سالمندان بیمارستان طالقانی و نیز نشاندهنده نقش پیش بینی کننده سن برای تراکم استخوان در ناحیه فمور و لومبار است.
بی بی فاطمه نوبخت مطلق، علی خانی جیحونی، علیرضا حیدر نیا، محمد حسین کاوه، ابراهیم حاجی زاده، اکبر بابایی حیدر ابادی، روح اله همتی ،
دوره ۲۱، شماره ۴ - ( ۷-۱۳۹۲ )
چکیده
مقدمه: پوکی استخوان یکی از بیماری های شایع در زنان با عوارض ناتوان کننده می باشد که بار اقتصادی زیادی را بر جامعه تحمیل می کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع پوکی استخوان و عوامل مرتبط با آن در زنان مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان شهر فسا صورت پذیرفت.
مواد و روش ها: روش پژوهش مطالعه مقطعی-تحلیلی، جامعه آماری زنان مراجعه کننده کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان شهر فسا طی سال ۹۲-۱۳۹۱ که از این تعداد ۴۳۰ نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. میزان سنجش تراکم استخوان به روش DEXA در استخوان های گردن فمور و مهره های کمری L۱ تا L۴تعیین گردید. اطلاعات از پرسش نامه ای که به روش مصاحبه حضوری از مراجعین به این مرکز تهیه شده بود استخراج گردید. نتایج بر اساس مقیاس(T Score)T مشخص و تشخیص استئوپروز و استئوپنی بر اساس معیارهای سازمان جهانی بهداشت داده شد. کلیه داده ها در نرم افزار SPSS vol,۱۶ وارد شد و با آزمون های توصیفی و تحلیلی(سطح معنی داری ۰۵/۰) مورد تجزیه و تحلیل گرفته شد.
یافته های پژوهش: میانگین و انحراف معیار سن زنان مورد سال ۳/۸±۴/۵۶ بود شیوع کلی استئوپروز در جمعیت مورد مطالعه ۱/۳۴ درصد و شیوع کلی استئوپنی ۷۰ درصد بود. متوسط مقیاس T در گردن استخوان ران در جمعیت مورد مطالعه ۲۲/۱± ۷۸/۱- و در مهره های کمری ۰۴/۱± ۵۴/۱- بود. ۳۱ درصد زنان در ناحیه گردن استخوان ران استئوپروز و ۸/۴۶ درصد استئوپنی در این ناحیه داشتند.. سن، وزن، مصرف غذای حاوی کلسیم و فعالیت فیزیکی رابطه معنی داری با پوکی استخوان داشت.(P<۰.۰۰۱)
بحث و نتیجه گیری: پوکی استخوان در زنان مورد بررسی شایع بود. فعالیت منظم فیزیکی و مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم مثل لبنیات جهت کاهش شیوع این بیماری و عوارض آن توصیه می گردد.
