مقدمه: امروزه مدیریت بدن و متغیره های موثر در گرایش به آن از مباحث مهم در جامعه شناسی پزشکی است. بدن صرفاً جنبه زیستی و روان شناختی نداشته بلکه پدیده ای است که به صورت اجتماعی ساخته و پرداخته میشود.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش تمام زنان ۱۹ تا ۴۴ سال شهر ایلام میباشد که طبق اطلاعات مرکز آمار ایران تعداد آن ها ۴۷۰۹۰ نفر بود که از این تعداد ۳۸۱ نفر بر اساس فرمول کوکران و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شد اما به دلیل مخدوش بودن ۱۱ پرسشنامه ۳۷۰ مورد برای تحلیل نهایی برگزیده شد. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته بوده است. مدیریت بدن در چهار بُعد رویه های لاغری و سلامتی، جراحی های زیبایی، نوع پوشش (لباس) و مراقبت های بهداشتی مورد بررسی قرار گرفت. جهت تحلیل داده و آزمون فرضیه ها از روش های آماری توصیفی (میانگین، فراوانی، درصد) و آمار استنباطی (آزمون کولموگروف – اسمیرونوف، ضریب همبستگی پیرسون، اسپیرمن و جدول آنالیز واریانس) استفاده و به این منظور از نرم افزار SPSS بهره گرفته شد.
یافته های پژوهش: نتایج نشان داد که اکثریت زنان مطالعه شده متأهل، خانه دار و و متعلق به طبقه ی متوسط بوده اند. ضمن این که میان متغیر های سن، مصرف رسانه ای، فشار های اجتماعی- فرهنگی، وضع تأهل، میزان تحصیلات و درآمد با مدیریت بدن رابطه معنا دار وجود دارد.
بحث و نتیجهگیری: رسانه ها در جهان امروز یکی از عوامل اصلی مدیریت بدن به حساب میآیند و در انتقال فشار های اجتماعی – فرهنگی برای لاغر شدن و اندام متناسب نقش مهمی بازی میکنند. تحصیلات نیز از عوامل اجتماعی تعیین کننده نوع مدیریت است. افزایش تحصیلات، زنان را مجاب میکند که در دوره های متفاوت زندگی متناسب با تحصیلات خود نسبت به کنترل، تنظیم و مانتیور بدن خود اقدام کنند.