نایبعلی احمدی، مریم غفارزاده ، اسد اله جلالی گلوسنگ، اسکندر غلامی پریزاد،
دوره ۲۱، شماره ۲ - ( خرداد ۹۲ ۱۳۹۲ )
چکیده
مقدمه: لیشمانیوز جلدی یا سالک یکی از بیماری های انگلی شایع در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان بوده که توسط انگل های تک یاخته ای از جنس لیشمانیا ایجاد می شود و توسط گزش پشه خاکی به انــسان منتقل می گردد. این مطالعه به منظور بررسی وضعیت اپیدمیولوژیک لیشمانیوز جلدی با تأکید بر روند میزان بروز آن در منطقه کاشان می باشد.
مواد و روش ها: این مطالعه گذشته نگر و از نوع توصیفی متکی بر داده های موجود(existing data) است و جامعه آماری شامل کلیه افرادی می باشد که در طی پنج سال(۱۳۸۸-۱۳۸۴) برای تشخیص پارازیتولوژیکی لیشمانیوز جلدی به آزمایشگاه مرکزی کاشان مراجعه کرده و بیماری آن ها اثبات شده بود. خصوصیات دموگرافیکی، بالینی و تشخیصی بیماران دارای انگل لیشمانیا(موارد مثبت) ثبت و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته های پژوهش: تعداد مبتلایان به لیشمانیوز جلدی در این بررسی ۱۵۹۹ نفر بوده، از این تعداد ۱۳۱۵ نفر(۲/۸۲ درصد) ساکن شهر و ۲۸۴ نفر(۸/۱۷ درصد) ساکن روستا بوده اند، در حالی که ۱۸/۹۰ درصد جمعیت منطقه در شهر و ۸۲/۹ درصد آن ها در روستا زندگی می کنند. میزان بروز بیماری در اهالی مناطق روستای به طور معنی داری بیشتر از اهالی شهری بوده است(۱۰/۱۹ در برابر ۴۶/۹ در ۱۰۰۰۰ نفر جمعیت). در طی سال های مطالعه، موارد آلودگی افزایش قابل توجهی را نشان داد، به طوری که موارد مثبت لیشمانیوز جلدی از ۱۹۲ درسال اول بررسی به ۴۰۵ مورد در سال آخر مطالعه افزایش یافته است. میزان بروز سالیانه بیماری نیز روند رو به افزایش معنی داری نشان می دهد. در میان افراد دارای لیشمانیوز جلدی فعال ۷۱۷ (۴۵ درصد) مؤنث و ۸۸۲ (۵۵ درصد) مذکر بودند که ۹۲ درصد آن ها ایرانی و بقیه غیر ایرانی بودند. بیشترین میزان بروز بیماری در گروه سنی زیر ۱۰ سال با ۸۷/۱۴ در ده هزار نفر جمعیت و کمترین آن در گروه سنی ۴۹-۴۰ سال با ۹۳/۵ در ده هزار نفر جمعیت مشاهده شد. نسبت موارد لیشمانیوز جلدی فعال در گروه سنی کمتر از ۲۰ سال(۸۴/۴۳ درصد) به طور معنی داری از مقدار مربوطه در همان گروه های سنی در جمعیت عمومی(۰۲/۳۴ درصد) شهرستان کاشان بالاتر است. شایع ترین عضو مبتلا، دست ها(با ۸/۴۵ درصد به تنهایی، ۱/۷ درصد همراه با پاها و ۹/۲ درصد همراه با صورت) و سپس پاها بودند. ضایعات تکی در اکثر بیماران و به دنبال آن دو و یا چند زخم در روی دو یا چند قسمت از بدن مشاهده شد. لیشمانیوز جلدی نوع مرطوب در کاشان غالب است.
بحث و نتیجه گیری :یافته های این بررسی، روند رو به افزایش شیوع و میزان بروز لیشمانیوز جلدی را در منطقه کاشان نشان می دهد. هم چنین بیماری در منطقه یه صورت یک تهدید بهداشتی و عمومی باقی خواهد ماند. بنا بر این توصیه می شود که اقدامات مفید وجدی جهت حفظ سلامتی افراد جامعه توسط مسئولین منطقه ای انجام پذیرد.
