شهریار مهردادی، فریبا حسنی، فرناز کشاورزی، مهدیه صالحی، مژگان سپاه منصور،
دوره ۲۹، شماره ۴ - ( ۷-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: خودکشی درنتیجۀ تعامل عوامل متعدد بهوجود میآید. بااینحال، بیشتر خودکشیها قابلپیشگیری هستند. اگر اقدام به خودکشی به مرگ منجر نشود، این نگرانی وجود دارد که دوباره این رفتار تکرار گردد؛ اما آموزش مهارتهای زندگی مبتنی بر یادگیری مشارکتی و عملی در افزایش سلامتی و پیشگیری اولیه از بروز مشکلات و همچنین کمک به نوجوانان برای یادگیری رفتارهای مثبت و حفظ سلامتی روانی خویش بسیار مؤثرند. هدف از مطالعۀ حاضر، مقایسۀ اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی بر قدرت ایگو، خلقوخو و افکار خودکشی در میان دختران و پسران اقدامکننده به خودکشی در استان ایلام است.
مواد و روش ها: روش پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون–پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری است و جامعۀ آماری مطالعه شامل همۀ دختران و پسران ۱۸ تا ۲۴ سال استان ایلام به تعداد ۲۱۲ نفر است که برای بار اول در طول ۶ ماه گذشته در سال ۱۳۹۸-۱۳۹۷، اقدام به خودکشی و به مراکز درمانی علوم پزشکی استان ایلام مراجعه کردهاند که از این تعداد، بر اساس ملاکهای ورود، تعداد ۸۰ نفر بهصورت نمونۀ در دسترس انتخاب شدند و بهصورت همتاسازی (بر اساس تحصیلات) در گروههای آزمایش (۲۰ نفر دختر و ۲۰ نفر پسر) و کنترل (۲۰ نفر دختر و ۲۰ نفر پسر) جایگزین گردیدند. ابزارهای استفادهشده شامل مقیاس خلقوخو، مقیاس قدرت ایگو و مقیاس افکار خودکشی است. دادهها از طریق آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر تجزیهوتحلیل شدند.
یافتهها: در نتایج تحلیل واریانس مشاهده گردید میزان خلقوخو، قدرت ایگو و افکار خودکشی در میان دختران و پسران اقدامکننده به خودکشی در استان ایلام، در میان گروههای آزمایش، کنترل و پیگیری، پیش و پس از آزمون آموزش مهارتهای زندگی تفاوت معناداری وجود دارد. به همین ترتیب، تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که آموزش مهارتهای زندگی در نوع گروه و وضعیت آزمون، بر میزان خلقوخو، قدرت ایگو و افکار خودکشی پسران و دختران اقدامکننده به خودکشی در استان ایلام تأثیرگذار بوده است.
بحث و نتیجهگیری: از یافتههای بهدستآمده میتوان چنین استنباط کرد که آموزش مهارتهای زندگی بر قدرت ایگو، خلقوخو و افکار خودکشی دختران و پسران اقدامکننده به خودکشی، هم در مرحلۀ پسآزمون و هم در مرحلۀ پیگیری، اثربخش بوده است.