مقدمه: در این تحقیق، بررسی تأثیر ضدمیکروبی عصارۀ اتانولی پونه و ریشۀ شیرینبیان (در غلظتهای مختلف) بر قارچ کاندیدا آلبیکنس و باکتری استرپتوکوکوس موتانس هدف قرار دادهشده است تا در صورت مشاهدۀ اثر ضدباکتریایی و ضدقارچی این گیاهان، بتوان بهعنوان گیاهانی مؤثر بر میکروارگانیسمهای بیوفیلم دهانی برای جایگزینی با داروهای تجاری موجود در بازار معرفی کرد و بهعنوان راهکاری بهصرفه و نوین برای مقابله با پوسیدگی تلقی نمود.
مواد و روشها: دو گیاه دارویی پونه و شیرینبیان در مطالعۀ آزمایشگاهی پس از جمعآوری و خشک کردن، توسط حلال اتانول عصارهگیری شدند. بررسی خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی به روشهای انتشار دیسک، چاهک پلیت و سنجش میزان تشکیل بیوفیلم روی ۱۶۲ نمونه انجام گردید. برای تجزیهوتحلیل آماری از آزمون کروسکال والیس استفاده شد. تجزیهوتحلیل دادهها در نرمافزار SPSS vol,۲۲ صورت گرفت. در همۀ آزمونها سطح معناداری ۵ درصد در نظر گرفته شد.
یافته های پژوهش: تجزیهوتحلیل نتایج در روش انتشار از دیسک و چاهک پلیت نشان داد که غلظت mg/ml ۱۰۰ شیرینبیان قویترین اثر ضدباکتریایی را در میان غلظتهای مختلف از خود نشان میدهد و باکتری استرپتوکوکوس موتانس حساستر از قارچ کاندیدا آلبیکنس مشاهده شد. نتایج سنجش میزان تشکیل بیوفیلم نیز نشان داد که غلظت mg/ml ۱۰۰ شیرینبیان قویترین اثر را در مهار بیوفیلم باکتری استرپتوکوکوس موتانس و قارچ کاندیدا آلبیکنس دارد.
بحث و نتیجهگیری: در این مطالعه، از میان نمونههای بررسیشده، غلظت mg/ml ۱۰۰ گیاه شیرینبیان اثر ضدباکتریایی مشابه در مقایسه با دهانشویۀ کلرهگزیدین تجاری دارد؛ اما تفاوت فراوانی با آنتیبیوتیک آزمایششده داشت و میتواند در تحقیقات آتی برای ساخت دهانشویۀ گیاهی بررسی گردد.