مقدمه: بیماری سنگ کلیه یک مشکل جهانی است و ابتلاء به آن در سال های اخیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است. هیپراگزالاریا یکی از مهم ترین فاکتورهای تشکیل سنگ های اگزالات کلسیمی است که توسط سطح بالای اگزالات در ادرار مشخص می گردد. حدود ۸۰ درصد سنگ های کلیوی اگزالاتی هستند، یکی از راه های دفع این ماده از بدن انسان تجزیه توسط میکروارگانیسم های دستگاه گوارش، همانند اگزالوباکتر فورمیژنز، لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتر می باشد. هنوز سویه کارآمدی که دارای همه ویژگی های یک پروبیوتیک ایدهال جهت تجزیه اگزالات در بدن موجود زنده باشد یافت نشده است. در این پژوهش برای نخستین بار تاثیر باکتری اگزالوتروف اختصاصی آمونیفیلوس اگزالاتیکوس DIM بر کاهش خطر هیپراگزالاریا بررسی شده است.
مواد و روش ها: جهت القای هیپراگزالاریا، اگزالات آمونیوم ۳ درصد به رژیم غذایی رت ها افزوده شد. ۱۲ سر رت نر از نژاد ویستار به طور تصادفی انتخاب و به سه گروه مساوی تقسیم شدند. رت های گروه شاهد که در طول مدت پژوهش رژیم غذایی معمول دریافت کردند. گروه کنترل منفی که به رژیم غذایی آن ها اگزالات آمونیوم افزوده شد و گروه کنترل مثبت که علاوه بر اگزالات آمونیوم باکتری آمونیفیلوس اگزالاتیکوس DIMرا به میزان CFU۱۰۹×۲ دریافت کردند. جهت اندازه گیری فاکتورهای بیوشیمیایی ادرار در روزهای(۵-، ۰، ۵، ۱۰، ۱۵، و ۲۰) رت ها به قفس های متابولیک انتقال و نمونه ادراری ۲۴ ساعته آن ها جمعآوری شد. حجم و اسیدیته ادرار محاسبه و سپس میزان اگزالات ادرار با کیت محاسبه شد. نتایج با آزمون آماری مقایسه چندتایی Post hoc تحلیل شدند.
یافته های پژوهش: آنالیز بیوشیمیایی نمونه ادراری بیانگر کاهش معنی دار میزان ترشح اگزالات ادراری در گروه کنترل مثبت در مراحل ۳، ۵ و ۶ نمونه گیری بود، هم چنین هیچ نوع علائم بالینی در رت های مورد مطالعه مشاهده نشد.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت باکتری آمونیفیلوس اگزالاتیکوس DIM در کاهش میزان اگزالات ادراری و کاهش خطر هیپراگزالاریا، این باکتری کاندید خوبی برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه اگزالات کلسیم به شمار می رود و امید است در صورت مثبت بودن بررسی های آسیب شناسی، بتوان از این باکتری جهت کاهش خطر ابتلاء به این بیماری در انسان استفاده کرد.