مقدمه: سوانح ترافیکی دومین علت مرگ و میر و مصدومیت و نخستین عامل از دست رفتن عمر در ایران است. این مطالعه با هدف شناسایی ویژگی های انسانی مرتبط با وقوع سوانح ترافیکی در استان ایلام انجام شد.
مواد و روش ها: داده های مربوط به سوانح ترافیکی استان ایلام طی مطالعه مقطعی(توصیفی-تحلیلی) به روش سرشماری در دوره یک ساله(۱۳۹۱) مورد آنالیز قرار گرفت. این داده ها بر اساس فرم کام ۱۱۴ و توسط کارشناسان راهنمایی و رانندگی با حضور در صحنه تصادف جمع آوری شده بود. پس از بررسی و آماده سازی، داده ها وارد نرم افزارvol,۱۳ STATA شده و با استفاده از آزمون های آمار توصیفی، کای اسکوئر و رگرسیون لجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته های پژوهش: مجموع ۲۳۱۴ سانحه ترافیکی مورد بررسی قرار گرفت رانندگانی که دچار سانحه شده بودند ۳۳۱۷ نفر مرد(۸۸/۹۶ درصد) و ۱۰۷ نفر زن(۱۳/۳ درصد) بودند. میانگین سنی رانندگان(۸۳/۱۰±۳۳/۳۶) بود. بیشترین فراوانی تصادفات در گروه سنی ۲۱ تا ۳۰ سال(۵/۳۶ درصد) و کمترین در گروه سنی ۷۱ تا ۸۰ سال با(۳/۰ درصد) بود. بین سن راننده، تحصیلات راننده، استفاده از کمربند ایمنی، گواهینامه رانندگی، علل انسانی و سوانح ترافیکی منجر به مرگ یا مصدومیت رابطه آماری معنی داری دیده شد(۰,۰۵>P). شانس تطبیق شده برای سوانح ترافیکی منجر به مرگ یا مصدومیت در عدم استفاده از کمربند ایمنی ۷۰/۴ برابر بیشتر از استفاده از کمربند ایمنی بود و شانس تطبیق برای سوانح ترافیکی منجر به مرگ یا مصدومیت در عدم رویت گواهینامه رانندگی ۹/۲ برابر بیشتر از گواهینامه پایه یک بود(P<۰,۰۵).
بحث و نتیجه گیری: آموزش و الزام رانندگان به رعایت قوانین و مقررات رانندگی و استفاده از کمربند ایمنی می تواند در تعدیل حوادث ترافیکی منجر به مرگ یا مصدومیت نقش به سزایی داشته باشد.