مقدمه: بیماری لوسمی میلوئید مزمن نوعی از سرطان خون است که به تولید ژن جدیدی به نام BCR-ABL منجر می‌‌شود و حاوی دستورالعمل تولید پروتئین تیروزین کیناز توسط سلول‌های غیرطبیعی خون است. داروی ایماتینیب برای درمان این سرطان استفاده می‌‌گردد که با مهار آنزیم تیروزین کیناز BCR-ABL، از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌‌‌‌کند.
مواد و روشها: به‌منظور پیشگویی تمایل اتصال ۵۵۵ ترکیب از مشتقات ایماتینیب به‌عنوان مهارکنندۀ ABL-BCR تیروزین کیناز، مدل‌سازی رابطۀ کمی ساختار-فعالیت (QSAR) با استفاده از روش مونت‌کارلو انجام شد. داده‌ها به‌صورت تصادفی به چهار سری آموزش، آموزش منفعل، کالیبراسیون و آزمون تقسیم و به‌صورت تصادفی ۳ بار تکرار گردید.
یافته های پژوهش: نتایج حاصل از سه تقسیم تصادفی، مدل‌های قابل‌اعتمادی را برای پیش‌‌بینی مجموعه آزمون‌‌های خارجی با ضریب همبستگی (R۲) و ضریب همبستگی اعتبارسنجی متقاطع (Q۲) در محدودۀ ۸۷۷۵/۰-۸۵۷۵/۰ و ۷۷۹۳/۰-۷۶۲۰/۰ نشان داد؛ درنتیجه، مدل‌های به‌دست‌آمده به شناسایی توصیفگرهای هیبریدی برای افزایش و کاهش تمایل اتصال (Ki) به‌عنوان مهارکنندۀ BCR-ABL تیروزین کیناز کمک می‌‌کنند. تفسیر مکانیکی مدل به‌صورت گزارشی از توصیفگرهای کاهنده و افزایندۀ pKi و همچنین مثال‌هایی از این توصیفگرها آمده است.
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌‌دهد که مدل‌های طراحی‌شده می‌‌تواند در تخمین اثر بیولوژیکی مشتقات ایماتینیب پیشنهادی توسط محققان و متخصصان شیمی دارویی بسیار مؤثر باشد؛ بنابراین، با صرف هزینه و زمان کمتر و پیش از انجام آزمایش‌های برون‌تن یا درون‌تن می‌‌توان آثار بیولوژیک احتمالی آن را پیش‌‌بینی کرد.
