مقدمه: رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت میتواند موجب بهبود کیفیت زندگی، پیشگیری و حتی درمان مشکلات جسمی و روانی افراد و گروه ها، بویژه گروه جانبازان گردد. لذا مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت بر اساس الگوی ارتقاء سلامت در جانبازان شیمیایی استان ایلام انجام شد.

مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی کلیه جانبازان شیمیایی سطح متوسط و شدید تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران استان ایلام به صورت تمام شماری مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه های استاندارد رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت، خودکارآمدی، موانع، حمایت اجتماعی و وضعیت سلامت درک شده و پرسشنامه محقق ساخت منافع درک شده جمع آوری گردید. سپس داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS و با آزمون های آماری مناسب تجزیه و تحلیل شد.

یافته های پژوهش: در 239 جانباز مورد بررسی مشخص گردید که منافع درک شده (002/0 P value=)، خودکارآمدی (000/0 P value=) و حمایت اجتماعی درک شده (002/0 P value=) دارای اثر مستقیم و مثبت بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت بوده و نوع جانبازی شیمیایی- فیزیکی (027/0 P value=) و شیمیایی- فیزیکی- عصبی (022/0 P value=)، وضعیت رزمندگی (045/0 P value=) و وضعیت سلامت درک شده (000/0 P value=) از طریق خودکارآمدی بصورت غیر مستقیم بر رفتار ارتقاء دهنده تأثیر داشتند.

بحث و نتیجه گیری: خودکارآمدی درک شده به عنوان مهم ترین عامل تأثیر گذار بر انجام رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت بوده که همراه سیستمهای حمایتی و درک از منافع می تواند جهت بهبود رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت بویژه در جانبازان با نوع جانبازی ترکیبی استفاده گردد.