1- گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران 2- گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران ، s.kazemi@tabrizu.ac.ir 3- گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده: (7583 مشاهده)
مقدمه: یکی از عوارض پس از جراحی، ابتلا به درماتیت تماسی در اثر عوامل مختلفی همچون محلولهای اسکراب، نخهای بخیه، بانداژ و حتی دستکش جراحی است. درمان رایج این معضل استفاده از داروهای کورتیکوستروئیدی است که پیامدهای ناخواستهای را به دنبال دارد. کورکومین که مادۀ موثرۀ موجود در زردچوبه است، اثرات ضد التهابی شناخته شدهای دارد. بنابراین، در مطالعۀ حاضر اثرات این ماده بر درماتیت تماسی تجربی مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه از بیست سر موش سوری نر نژاد بالب/سی استفاده شد. موشها به چهار گروه پنج قطعهای تقسیم گردیدند. در گروههای کنترل منفی، کنترل مثبت و تیمار با استفاده از مادۀ دی نیترو کلرو بنزن نخست حساسیتزایی در پوست قسمت پشتی حیوانات ایجاد شده در مرحلۀ بعدی درماتیت تماسی در لالۀ گوش القا گردید. در گروه تیمار و کنترل مثبت به ترتیب از پماد حاوی کورکومین و بتامتازون به صورت موضعی به مدت یک هفته استفاده شد. در گروههای کنترل منفی و شم نیز از وازلین به عنوان حامل پماد استفاده گردید. ضخامت لالۀ گوش در طی دورۀ آزمایش اندازهگیری شد. موشها پس از اتمام دورۀ تیمار آسانکشی شده و نمونههای گوش پس از تثبیت و تهیۀ مقاطع میکروسکوپی، به روش هماتوکسیلین-ائوزین رنگآمیزی گردیدند.
یافتههای پژوهش: نتایج ماکروسکوپیک نشانگر آن بود که در هر سه گروه کنترل منفی، کنترل مثبت و تیمار درماتیت در گوش ایجاد شد. تفاوت برهمکنش روز و گروه در روزهای 22 و 30 از نظر آماری معنادار (p<0.05) بود. مقایسۀ نتایج در هر گروه به صورت مجزا نیز همین امر را نشان داد. آنالیز آماری دادههای هیستوپاتولوژی نشان داد که تفاوت در مورد ادم، شدت التهاب، و ضخامت اپیدرم در گروه شم نسبت به گروه کنترل منفی معنادار بود. مقایسۀ گروه شم با گروه کنترل مثبت نشان داد که تفاوت در میزان التهاب معنادار بوده و در فاکتورهای ادم و ضخامت اپیدرم معنادار نیست. مقایسۀ گروه تیمار با گروه شم نشان داد که تفاوت در ادم در این گروهها معنادار نیست، لیکن شدت التهاب و ضخامت اپیدرم تفاوت آماری معناداری با هم داشتند. مقایسۀ بین گروههای تیمار و کنترل منفی نیز همین نتایج را نشان داد.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافتههای این مطالعه میتوان نتیجهگیری کرد که استفادۀ موضعی از پماد حاوی کورکومین در موشهای مبتلا به درماتیت تماسی آلرژیک میتواند التهاب، ادم و ضخیمشدگی اپیدرم پوست را به میزان قابل ملاحظهای کاهش دهد، که این اثرات قابل مقایسه با اثرات درمانی داروهای کورتیکوستروئیدی موضعی میباشند.
