مقدمه: امروزه با شتاب بالای تغییرات در مولفه های تاثیرگذار در تشدید بروز سرطان ها پیش بینی می شود نرخ رشد سرطان افزایش یافته و به بیش از دو برابر وضع موجود طی دو دهه آینده برسد و به عنوان یکی از چالش های مهم نظام سلامت مطرح گردد. هدف این مطالعه بررسی رابطه سرطان معده در مردان تمامی استان های کشور ایران با مولفه‌ های اجتماعی-اقتصادی آن می باشد.

مواد و روش ها: اشکال روش ‌های سنتی تخمین میزان سرطان این است که ضرایب ممکن است با زمان تغییر کند و برای سیستم مدیریت عوامل موثر بر سرطان به لحاظ دینامیک بودن آن، کارایی خود را از دست دهد. بنا بر این به کارگیری تکنیک‌های پیشرفته  مانند شبکه ‌های عصبی مصنوعی می ‌تواند در برآورد این سیستم دینامیک و غیر خطی موثر باشد. داده های مربوط به عوامل اجتماعی-اقتصادی از سالنامه های آماری استان ها و داده های بروز سرطان از مجموعه گزارش های کشوری ثبت سرطان، اداره مبارزه با بیماری های غیرواگیر جمع آوری گردید که به صورت تلفیقی از مقاطع شامل استان های کشور و در فاصله زمانی 88-1383 می باشد. از نرم افزار MATLAB جهت تحلیل داده ها استفاده گردید.

یافته های پژوهش: نتایج نشان داد عوامل اقتصادی-اجتماعی و بروز سرطان معده ارتباط معنی داری دارند. رابطه مستقیم نرخ بیکاری ، بعد خانوار و رابطه عکس نرخ باسوادی، نسبت شهر نشینی و هزینه خانوار نسبت به نرخ بروز سرطان، در این پژوهش مشهود است.

بحث و نتیجه گیری: این نابرابری های اقتصادی-اجتماعی در بروز سرطان معده جامعه مردان ایران، تلاش برای بررسی مکانیسم های قابل پیشگیری و به دنبال آن ارتقاء و حمایت از شیوه زندگی سالم در میان گروه های محروم را الزامی می کند. به طور کلی می ‌توان از این شبکه عصبی مصنوعی که از آن سیستم غیر خطی به دست آمده است، برای تعیین مقادیر نرخ بروز سرطان معده بر اساس داده‌ های ورودی هر استان یا هر سال شمسی جدید استفاده کرد. از این اطلاعات می ‌توان در برنامه‌ ریزی جهت پیشگیری از بروز سرطان و مدیریت میزان نرخ بروز سرطان استفاده کرد.